Cuma Hutbesi: Həzrət Rəsulullah SAV yüksək rütbəli əshabəsi və ikinci xəlifəsi Həzrət Ömər bin Xəttabın vəsfləri
Hz. Xəlifətül-Məsih V (Allah ona yardımçı olsun) 16 iyul 2021-ci ildə İslamabaddakı (İngiltərə) Mübarək Məscidində Cümə xütbəsini bəyan etdi. Xütbə müxtəlif dillərdə tərcümə ilə MTA televiziyasında canlı yayımlandı. Cümə xütbəsi və Fatihə surəsini oxuduqdan sonra Huzur-i Ənver belə buyurudu:
Hz. Ömərin (r.a) xilafət dövründən bəhs edirdim. Onun xilafət dövrü 13 hicri 23 hicri ilə təxminən on ildir. O dövrdəki fəthlərin genişliği haqqında Şibli Numani yazırdı: Ömərin (r.a) fəth etdiyi yerlərin ümumi sayı 2.251.030 kvadrat mildir. Bu fəth bölgələr arasında Suriya, Misir, İraq, İran, Xuzistan, Ermənistan, Azərbaycan, Fars, Kirman, Xorasan, Bəlucistan və s. daxildir.
Hz. Ömər (ra) Bütün məşğuliyyətlərinə baxmayaraq fəth zamanı müsəlmanlar arasında idi. Müharibədə şəxsən iştirak etməməsinə baxmayaraq, Mədinədən komandirlərə direktiv göndərdi və məktubları və qeydləri hər gün davam etdi. Seyid Mir Mahmud Əhməd İran və İraqın fəthlərindən yazır: Əbu Bəkrin (r.a) xilafəti dövründə İraq ordularının komandanlığı Hz. Xalid bin Vəlidin (ra) əlində idi. Lakin xilafətinin son dövründə Şamdakı döyüşlərin əhəmiyyətini nəzərə alaraq Şama getməsini əmr etdi və İraq ordusunun komandanlığını Hz. Müsenna bin Harisəyə (ra) verdi. Hz. Əbu Bəkr xəstələnəndə və İslam ordularına mesaj göndərilməsində bir gecikmə olduğu zaman Hz. Müsenna, Hz. Əbu Bəkrin yanına gəldi. Hz. Əbu Bəkr (ra), Hz. Öməri (r.a) çağırdı və ölümündən dərhal sonra müsəlmanları cihada təşviq etdi və Hz. Müsenna (ra) ilə göndərməsini istədi. Hz. Əbu Bəkrin ölümündən sonra Hz. Ömər (r.a) ardıcıl üç gün təbliğ etdi və tövsiyə etdi. Lakin xalq İranın şöhrətindən və coşğusundan ruhdan düşdü. İnsanlar, İranın fəthi həzrət Xalid (ra) olmasa mümkün olmadığını düşünürdü. Ancaq dördüncü gündə Hz. Ömər (r.a) o qədər güclü danışdı ki, insanların qəlbi dəyişdi və bu təklif nəticəsində beş min nəfərlik bir ordu hazırlandı.
Hicri 13-də bir müharibə olmuşdu, bu müharibəyə numarik və kesker müharibəsi deyilir. Təfərrüatlar belədir: İran rəhbərliyi liderlər və yuxarılar arasındakı ziddiyyətlər üzündən çətinlik çəkirdi. Belə bir mühitdə Rüstəm adlı yeni bir şəxsiyyət ortaya çıxdı və qısa müddətdə İran rəhbərliyi tərəfindən bütün ağ-qaraların ağası oldu. Rüstəm cəsur və ayıq bir insan idi. Müsəlmanların fəth etdiyi bölgələrdə öz işçiləri vasitəsi ilə qiyama başladı və Hz. Musennaya (ra) qarşı çıxmaq üçün bir dəstə göndərdi. Bu belə olduqda, Müsenna (ra) geri çəkilməyi uyğun hesab etdi. Digər tərəfdən Rüstəm irəliləməyə davam etdi və çox güclü bir ordu hazırladı və müxtəlif yollarla müsəlmanlara qarşı göndərdi. Caban komandirliyində olan bir bölmə Kufa yaxınlığındakı Numarikə endi, Narsi komandirliyindəki digər birlik Keskerə çatdı. Kesker şəhəri Bağdad ilə Bəsrə arasında, Dəclə çayının qərb sahilində yerləşirdi. Numarikdə, Hz. Əbu Ubayda və Cabanın qoşunları üz-üzə gəldi və İran bölməsinin məğlub olduğu çox şiddətli bir döyüş oldu. İslam əxlaqının çox uca bir nümunəsi orada görüldü. Yəni İran ordusunda sultan qədər önəmli olan Caban kimi bir şəxs tutulduqda, onu əsir götürən əsgərlərin onu tanımadıqlarından, fidyəni səssizcə ödədikdən və sərbəst buraxıldığından istifadə etdi. Bunu bilən digər müsəlmanlar Cabanı yenidən həbs etdilər. Ancaq hz. Ubayda (ra) müsəlman əsgərlərin fidyə göstərərək sərbəst buraxdığı bir şəxsin geri alınmasına razı olmadı. Bu o deməkdir ki, müsəlmanlar müharibədə çox güclü bir kozunu itirsələr belə mənəvi dəyərlərini tərk etmədilər.
Sakatiye müharibəsi hicri 13-də baş verdi. Numarikdə məğlub olan Pers bölməsi Keskerə qaçdı. Orada İran komandiri Narsi əvvəllər bir birlik almışdı və müsəlmanlara qarşı hazır idi. Burada, Sakatiye Meydanında böyük bir döyüşdən sonra Uca Allah müsəlmanlara qələbə bəxş etdi.
Barusema Döyüşü də hicri 13-cü ildədir. Bura Kesker ilə Sakatiye arasında idi. İranlı general Calenus ilə bir qarşılaşma oldu. Bəsrə ilə Kufa arasındakı yaşayış yerləri Arz-ı Savad adlanırdı və Barusema və Bakusyasa bu yaşayış yerlərindən ikisidir. Hz. Əbu Ubayda (ra) Bakusyasaya gəldi və qısa bir atışmadan sonra Fars birliyi məğlub oldu.
Fəratın kənarında Müsəlmanlar ilə İranlılar arasında Cisir döyüşü hicri 13-cü ildə baş verdi. Müsəlmanların ordu komandiri Hz. Əbu Ubayda Sakfi idi. Digər tərəfdən, Bəhmən Cəzviyə İran ordusunun komandanı idi. Müsəlman ordusunun sayı on min, İran ordusunun sayı otuz min əsgərdən ibarət idi və İran ordusunda da üç yüz fil var idi. Aradakı Fərat çayı iki ordunun toqquşmasını maneə törətdiyindən Fərat üzərində hər iki tərəfin də razılığı ilə bir körpü inşa edildi. Cisirə körpü deyilir, buna görə də bu döyüşə cisir deyilir. Körpü tikildikdən sonra Hz. Əbu Ubeydə (ra) çaydan keçərək İran ordusuna hücum etdi. Bu hücum nəticəsində İran ordusu əvvəlcə dağılmağa başlamasına baxmayaraq, Behmen Cazviye fillər irəli sürdükdə, müsəlmanlar sıralarda idilər.
sifariş pozuldu. Bunun üzərinə Hz. Əbu Ubayda (r.a) fillərin gövdəsini kəsməyi əmr etdi və özü də irəli gedib bir fili gövdəsini kəsdi. Digər müsəlmanlar da eyni şeyi etdilər, böyük bir qarışıqlıq yaşandı və Hz. Əbu Ubeydanın (r.a) yanında altı mühüm şəxsiyyət İslam ordusunun bayrağını qoruyarkən bir-birinin ardınca şəhid oldu. Səkkizinci komandir hz. Musenna (ra) idi, İslam ordusunu yenidən təşkil etdi və tam bir hücum etdi. Hz. Müsenna (ra) da yaralandı, ancaq qəhrəmanlıqla vuruşdu və Fəratı keçib geri qayıtdı. Bu müharibədə dörd min müsəlman şəhid oldu, altı min iranlı öldürüldü. Müsəlmanlar bu müharibənin zərərli nəticələrindən aşağıdakı şəkildə qorunurdular: İran hakimləri arasında bir qarşıdurma yarandı və Bəhmən Cəzviyə geri dönməli oldu.
Növbəti dəfə Hz. Ömərlə (r.a) bağlı hekayələri danışmağa davam edəcəyini söylədikdən sonra Hüzur-i Ənvər xütbənin ikinci hissəsində mərhum haqqında yaxşı danışdı və cənazə namazına rəhbərlik edəcəyini bildirdi.
1- Hörmətli Fethi Abdusselam, cənab Misirdən idi, 75 yaşında bu yaxınlarda vəfat etdi. İnna lillahi və inna ilayhi raciun.
2- Xanım Raziye Begüm bu yaxınlarda vəfat etdi. İnna lillahi və inna ilayhi raciun.
3- Xanım Saire Sultan bu yaxınlarda vəfat etdi. İnna lillahi və inna ilayhi raciun.
4- Xanım Gussun Muaddamani. Suriyalı idi və indi Türkiyədədir. qırx beş yaşında vəfat etdi. İnna lillahi və inna ilayhi raciun. Mərhum 2016-cı ildə İskenderun sadır lajna vəzifəsinə təyin edildi və son nəfəsinə qədər bu xidmətə davam etdi. Mərhum uzun müddət xəstə idi, amma yenə də həmişə dini ibadətlə məşğul olurdu. Suriyalı qadınların təhsili və təlimində çox iş görmək xoşbəxtliyi ona nəsib oldu.
Huzur-i Ənver, bütün mərhumların bağışlanması və ucaldılması üçün dua etdi.